TCMB’nin Reeskont Kredileri Analizi ve İhracatçı Skoru Uygulaması

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

TCMB’den Reeskont Kredileri Analizi

Ensonhaber.com’un haberine göre; Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), blog sayfası Merkezin Güncesi’nde “Reeskont Kredilerinde Katma Değer Odaklı İhracatçı Skoru Uygulaması” başlıklı kapsamlı bir analiz yayınladı. Analizde, piyasa koşullarına göre avantajlı bir finansman kaynağı olan reeskont kredilerinin etkin bir şekilde kullandırılmasının, finansman kaynaklarının verimli dağılımı açısından büyük bir öneme sahip olduğu vurgulandı. “Yeni uygulama ile çoğunlukla net ihracatçı firmalar desteklenmeye devam edilirken, yüksek teknolojili firmalara da öncelik verilmektedir.” ifadesi dikkat çekti.

Reeskont Kredilerinin Verimli Kullanımı Hedefleniyor

İhracatçılara tahsis edilen reeskont kredilerinin etkin kullanımı amacıyla TCMB bünyesinde düzenli olarak analiz çalışmaları gerçekleştirilmektedir. Bu analizde, son yıllarda reeskont kredilerinin kullandırılmasına yönelik yapılan uygulama değişiklikleri ve 13 Ocak 2025 tarihinde yürürlüğe girecek olan ihracatçı skoru uygulaması hakkında bilgiler verildi.

Finansa Erişim Kolaylaştırıldı

Reeskont kredilerinin etkinliğinin artırılması, cari dengeye daha güçlü bir katkı sağlanması ve daha fazla sayıda KOBİ’ye uygun finansman koşulları ile kredi kullandırılması amacıyla, son yıllarda önemli uygulama değişiklikleri yapıldığı belirtildi. 2021’de yapılan değişikliklerle, net ihracatçılık şartının firma seçiminde temel belirleyici olduğu, ayrıca günlük reeskont kredi kullandırım limitlerinin kademeli olarak artırılarak finansman imkanının daha erişilebilir hale getirildiği kaydedildi. Analizde, Aralık 2018’de yaklaşık 2 bin 100 olan reeskont kredisinden faydalanan firma sayısının, Ekim 2024 itibarıyla yaklaşık 8 bine ulaştığı, KOBİ’lerin reeskont bakiyesi bulunan firmalar içerisindeki payının ise bu dönemde yüzde 38’den yüzde 84’e yükseldiği bildirildi.

İhracatçı Skoru Düşük

Söz konusu skorun hesaplamasında kullanılacak kriterler ve ağırlıklara yer verilen analizde, hesaplamaların reeskont kredisi talebinde bulunan her bir firma için, firmanın beyan ettiği veriler üzerinden bankalarca yapıldığı belirtildi. Öncelikle her bir değişken için TCMB tarafından belirlenen eşik değerlere göre puanlama gerçekleştirilmektedir. Daha sonra, ilgili değişkenden alınan puan, o değişkenin ağırlık katsayısı ile çarpılarak ‘performans’ ve ‘potansiyel’ puanları hesaplanıyor. Herhangi bir puan türünden 40 puan ve üzeri alan firmalar, ‘ihracatçı skoru yüksek’ olarak tanımlanırken, her iki puan türünden de 40 puan altında kalan firmalar ise ‘ihracatçı skoru düşük’ olarak tanımlanıyor.

Bulunan Sonuçlar

Analizde, TCMB bünyesinde yer alan firma verileri ve ilgili yöntem kullanılarak mal ihracatçısı firmaların performans ve potansiyel puanları hesaplandığında ulaşılan bulgulara ilişkin şu değerlendirmelere yer verildi: Nette ihracatçı firmalar, nette ithalatçı firmalara göre sadece performans değil, aynı zamanda daha yüksek potansiyel puanına da sahiptirler. Dolayısıyla, ihracatçı skoru uygulaması ile düşük potansiyelli nette ithalatçı firmaların yerine yüksek potansiyelli ihracatçıların reeskont kredilerinden daha fazla faydalanabilmesi hedefleniyor. Bunun yanı sıra, nette ithalatçı olup yüksek katma değerli ihracat potansiyeli olan firmalar da reeskont kredilerinden yararlanabilmektedir. Analizimiz, reeskont kredisi kullanan ve ihracatçı skoru yüksek olan firmaların toplam ihracatın yüzde 23’ünü, düşük skorlu firmaların ise yüzde 2’sinden daha azını oluşturduğunu göstermektedir. Yüksek skorlu firmaların ihracatının yüzde 41,5’i orta-yüksek teknolojili ürünlerden oluşurken, bu oran düşük skorlu firmalar için yalnızca yüzde 2,7’dir. Ayrıca, düşük skora sahip firmalar genellikle net ithalatçı iken, yüksek skorlu firmalar genellikle net ihracatçı olmaktadır.

Analizi Kaleme Alanlar

Bu kapsamlı analiz, Merkez Bankası Yapısal Ekonomik Araştırmalar Genel Müdürlüğü Uzman Yardımcıları Muhammed Furkan Erdoğan ve Kadir Gürci ile Bankacılık ve Finansal Kuruluşlar Genel Müdürlüğü Uzmanı Fırat Özata tarafından hazırlanmıştır.

Kaynak: Anadolu Ajansı (AA)

Kaynak: Ensonhaber