34,7308$% -0.03
36,5792€% 0.09
44,1636£% 0.29
2.962,10%0,40
2.652,13%0,39
9.886,05%0,60
04 Aralık 2024 Çarşamba
İHA Ayasofya Camii’nde geçen yıl yaz aylarında başlatılan birinci etap restorasyon çalışmaları başarıyla tamamlandı. Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün koordinasyonunda yürütülen bu restorasyon sürecinde, Ayasofya Camii’nin detaylı analizleri gerçekleştirildi. Yapılan incelemelerde, muhtemel bir deprem durumunda caminin ağır hasar alabileceği tespit edildi. Bu doğrultuda, caminin güçlendirilmesi ve restorasyonu için bir bilim kurulu oluşturuldu.
İlk etapta, Ayasofya Camii’nin bahçesinde bulunan türbelerde restorasyon çalışmaları başlatıldı. Bin 487 yıllık geçmişe sahip olan bu türbeler, sıbyan mektebi ve muvakkithane ile birlikte aslına uygun olarak yenilendi. Çalışmaları tamamlanan tarihi yapıların projelerinin onay sürecinin devam ettiği bildirildi.
Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi’nde Şubat ayında başlayan ikinci etap restorasyon çalışmaları çerçevesinde, Topkapı Sarayı’na bakan bölümde yer alan 2. Bayezid Minaresi’nde çelik iskele kurulmuştu. Restorasyon sürecinde tarihi minarenin çatlakları tespit edildi. Bu tespitlerin ardından, minarenin sökülmesine ve onarımının yapılmasına karar verildi. Restorasyon sırasında minarenin alemi yerinden kaldırılırken, minare belirli bir yüksekliğe kadar söküldü.
Yaklaşık 64 metre uzunluğundaki minarenin bilim heyeti tarafından yapılan çalışmalar sonucunda, malzeme ve örgü tekniğinin daha fazla söküme izin vermediği belirlendi. Dolayısıyla, minarenin güçlendirilerek tamamlanması kesinlik kazandı.
Ayasofya-i Kebir Camii Şerifi’nin doğu cephesine dev iskele kurulmuş durumda. Yaklaşık bir ay içerisinde cephede bulunan raspa ve derz açma işlemlerinin tamamlanması planlanıyor. Cepheden temizlenen niteliksiz sıvaların ardından, belgeleme işlemleri ve kronolojik analizler gerçekleştirilecek. Ayrıca, jeoradar yöntemi kullanılarak taşıyıcı duvarlar içerisindeki boşluk oranları tespit edilecek.
Niteliksiz sıvalardan alınan örneklerin sonuçları elde edildikten sonra, Ayasofya’da özgün sıva ve derz işlemleri yapılacak ve iskele kaldırılacak.
Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi’nde kurulan dev iskele hakkında bilgi veren inşaat mühendisi Keriman Dursun, “Ayasofya’da birkaç etapta çalışmalar yürütülmektedir. İlk etapta, Ayasofya Camii’nin bütüncül projelerinin hazırlanmasını gerçekleştirdik. Türbeler, sıbyan mektebi ve muvakkithaneyi tamamlama aşamasındayız. Çalışmalarımızın büyük bir kısmı sona erdi ve nihai aşamaya geldik. İkinci etapta ise cepheler, üst örtü ve kuzeydoğu cephesinde yer alan 2. Bayezid Minaresi’nin restorasyonu devam ediyor. Burada şantiye sahası içinde güvenlik alanı oluşturduk ve iskele kurulumuna başladık.”
Dursun, açıklamalarına devam ederek, “Kuzey cephede iskele kurulumunu tamamladık ve çalışma aksı oluşturarak ana kubbe ile yarım kubbeye iskele bağlantısı yaptık. Raspa işlemi ile birlikte çimento ve niteliksiz sıvaların kaldırılması için çalışmalara başladık. Restorasyon sürecinde özgün ve nitelikli hiçbir unsur kaldırılmamaktadır. Özenle korunmaktadır.”
Dursun, ayrıca, “Raspa işleminden sonra cephede projelendirme çalışmaları yapılacak. Bunun için fotogrametrik ölçümler, malzeme analiz paftaları oluşturuldu. Hasar analizleri yapıldı. Cepheden malzeme numuneleri alınarak laboratuvara analize gönderildi. Laboratuvardan alınacak analiz sonuçlarına göre özgün sıva ve derz işlemleri yapılacaktır.”
2. Bayezid Minaresi’ndeki çalışmalar hakkında bilgi veren Dursun, “Minarede belli bir kota kadar taşıyıcı çelik iskele kurularak üzerine iş iskelesi yapıldı. Daha önce hazırlanan çalışmalar ve statik rapor neticesinde şerefe alt kotuna kadar söküm kararı alındı. Bilim heyeti ile yapılan görüşmeler sonucunda, malzeme ve örgü tekniğinin daha fazla söküme izin vermeden güçlendirilerek tamamlanacağı kesinlik kazandı.”
Dursun, sözlerini şöyle sürdürdü: “Minare yaklaşık 64 metre yüksekliğindedir. Minarenin çok yakınında galeri katına ziyaretçi girişinin sağlandığı bir tünel bulunmaktadır. Tam güvenlikli iş iskelesi oluşturuldu ve yoğun insan sirkülasyonu nedeniyle güvenlik amacıyla minaredeki restorasyon süreci bitip, iskelemiz söküldüğünde tüneli de kaldıracağız.”
Cumhuriyet Dönemi’nin en kapsamlı restorasyonunun gerçekleştirildiğini belirten Keriman Dursun, “Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Genel Müdürlüğü olarak şu an Cumhuriyet Dönemi’nin en kapsamlı restorasyon çalışmalarını yürütüyoruz. Cephelere iskele kurulmuşken, yapı radarı ile özellikle taşıyıcı duvarlar içerisindeki boşluk oranlarını tespit etmeyi planlıyoruz. Bu önemli bir statik ve mühendislik verisidir. Güçlendirmeye yönelik alınacak kararlarda esas teşkil edecektir.”
Dursun, ayrıca, “Yapı sağlığı izleme sisteminin kurulumu yapılmak üzere. Yapıdaki titreşimlerin, deplasmanın ve mevcut çatlakların takip edilmesi amacıyla sensörler yerleştirilecek. Bin 500 yıllık bu mirası, gelecek nesillere sağlam bir şekilde bırakmayı hedefliyoruz.”
Kaynak: İhlas Haber Ajansı (İHA)
Kaynak: Ensonhaber