Halide Tonga’nın Gemiadamı İfadesinin Değiştirilmesi İçin Danıştay’a Başvurusu
Halide Tonga'nın İTÜ Denizcilik Fakültesi Derneği'nden Danıştay'a Başvuru
Patronlar Dünyası'nın haberine göre, Halide Tonga, İTÜ Denizcilik Fakültesi (YDO) Mezunları Derneği (DEFAMED) olarak, Gemiadamları ve Kılavuz Kaptanlar Yönetmeliği'nde yer alan ‘gemiadamı’ ifadesinin değiştirilmesi amacıyla Danıştay’a başvuruda bulundu. Dernek, bu ifadenin kadın-erkek eşitliğine aykırı olduğunu vurguladı.
KADINLAR VE ERKEKLER EŞİT HAKLARA SAHİPTİR
İTÜ Denizcilik Fakültesi (YDO) Mezunları Derneği'nden (DEFAMED) yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi: “İTÜ Denizcilik Fakültesi (YDO) Mezunları Derneği yönetim kurulumuz, 29.09.2024 tarihli ve 32647 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, yürürlüğe giren 'Gemiadamları ve Kılavuz Kaptanlar Yönetmeliği'nin başlığındaki ve metnindeki 'Gemiadamı' ibarelerinin, Anayasa’nın 10. Maddesi'nde korunan 'Kadınlar ve erkekler eşit haklara sahiptir. Devlet, bu eşitliğin yaşama geçmesini sağlamakla yükümlüdür' ilkesine aykırı olduğu için iptali ve yürütmenin durdurulması talebiyle dava açılması kararlaştırılmıştır.”
İPTAL EDİLMESİ İSTENEN MADDELER
İptal edilmesi talep edilen hükümlerin detayları ise şu şekilde sıralandı:
- 45. maddenin 2. fıkrasının tamamı,
- 45. maddenin 3. fıkrasının tamamı,
- 62. maddenin 1. fıkrasının “yeterlik belgelerinin altı aya kadar askıya alınması, yeterlik belgelerinin bir alt yeterliğe indirilmesi, yeterlik belgesinin iptali veya ilgilinin denizde çalışmaktan menedilmesi gibi yaptırımlardan birinin uygulanmasına karar verebilir” ifadesi kapsamında kısmen ve bu doğrultuda bağlantılı hükümleri olan 8, 10 ve 11. fıkralarının tamamı,
- 62. maddenin 13. fıkrasının “a” bendinin 10. alt bendi,
- 66. madde ile mülga yönetmeliğin 69. maddenin 2. fıkrasının yürürlükten kaldırılması,
- 68. maddenin 9. fıkrasının tamamı,
- 69. maddenin 3. fıkrasının tamamı,
- 69. maddenin 8. fıkrasının “c” bendinin tamamı,
- 70. maddenin 6. fıkrasının tamamı.
“GEMİLERDE BİRÇOK KADIN ÇALIŞIYOR, KAPTANLIK YAPIYOR”
DEFAMED Genel Sekreteri Avukat Kaptan Çağlar Çoşkunsu, PD’ye konuyla ilgili bilgi vererek, 28 Ekim tarihinde Danıştay’a başvurduklarını belirtti. Dilekçesinde şu ifadeleri kullandığını kaydetti: “Yönetmelik başlığında ve metninde kullanılan 'Gemiadamı' ibaresi, günümüzdeki gemideki çalışma koşullarının gerçekliğine ve hukuka uygun değildir. Günümüzde, ulusal ve uluslararası şirketlere ait birçok gemide kadınlar çalışmakta ve kılavuz kaptanlık yapmaktadır. Ayrıca, derneğimizde birçok kadın üye bulunmaktadır. Bu bağlamda, gemide çalışan tüm bireyler için 'Gemiadamı' teriminin kullanılması, derneğimizin kadın üyeleri açısından eşitlik ilkesine aykırı bir durum teşkil etmektedir.”
'ADAM SÖZCÜĞÜ İNSAN ANLAMINDA KULLANILMAMIŞTIR'
“Zira, söz konusu yönetmelikte 'adam' kelimesi etimolojik olarak değerlendirildiğinde 'insan' anlamında kullanılmamıştır. 'Gemiadamı' veya benzer ifadelerle (örneğin 'işadamı', 'bilim adamı') bahsedildiğinde, kimsenin aklına muğlak bir 'insan' figürü gelmez; aksine, erkek cinsiyetine işaret eden bir anlam akla gelir.”
Kaynak: Patronların Dünyası