Hazır Giyimde İthalat Artışı ve Sektörün Sorunları
Hazır Giyimde İthalat Artışı Önlenemiyor
Patronlar Dünyası'nın haberine göre, Türkiye’nin hazır giyim sektöründe alınan koruma önlemlerine rağmen ithalatın artışı durdurulamıyor. Ülkemizin hazır giyim ihracatı son zamanlarda ivme kaybederken, özellikle Çin gibi Uzakdoğu ülkelerinden yapılan ithalat dikkat çekici bir şekilde artış göstermektedir. 2024 yılının ilk 10 ayında ithalatta yüzde 18.7 gibi dramatik bir yükseliş yaşandı. Aynı dönemde hazır giyim ve konfeksiyon ürünleri ithalatında da yüzde 18.7’lik bir artış gözlemlendi.
Türkiye Giyim Sanayiciler Derneği (TGSD) Başkanı Ramazan Kaya, 2022’de 2.6 milyar dolar olan ithalatın 2023 yılında 3.2 milyar dolara ulaştığını belirtti. Kaya, bu rakamın 2024 yılında 3.6 milyar dolara yükselebileceği öngörüsünde bulundu. Ürün gruplarına göre ithalat artışının kadın ürünlerinde yüzde 65-70, erkek ürünlerinde ise yüzde 30-35 arasında olduğu ifade ediliyor.
Dünya'dan Nurdoğan Ergün'ün bildirdiğine göre, hazır giyim sektörü içerisinde yer alan ayakkabı ithalatı, ocak-ağustos döneminde yüzde 18.2 artış göstererek 1.1 milyar dolara ulaştı. İlk 9 aylık dönemde triko ithalatında ise yüzde 20.97 oranında bir artış kaydedildi. Özellikle polyester ve naylon grubu ürünlerde ithalatın hızlandığı iç giyim tarafında da ithalat oranının yüzde 30’u aştığı görülmektedir.
İhracattaki Kan Kaybı İstihdamı Vuruyor
Sektörün en ağır kriz dönemlerinde bile bu kadar zorluk yaşamadığını vurgulayan Kaya, son iki yılda istihdamın yüzde 15.3, üretimin ise yüzde 17 oranında daraldığını belirtti. Kapasite kullanım oranlarının yüzde 55’e kadar gerilediğini kaydeden Kaya, “Sektörümüz bu daralma sürecinde her alanda en az yüzde 15 ila 20 arasında kayba uğradı. Kârlarda ve sermayede ise bu kayıplar çok daha yüksek” dedi.
2025 yılında da işyeri ve istihdam kayıplarının devam edeceğini ve sektörün yüzde 5 küçüleceğini vurgulayan Kaya, sektördeki kan kaybını durdurmak için finansal desteğe ve maliyet düşürücü programlara ihtiyaç duyduklarını ifade etti. Tekstil sektörüyle birlikte hazır giyimdeki istihdam kaybı 300 bin kişilere dayanmış durumda. Hazır giyim sanayi içerisinde yüksek ihraç birim fiyatıyla önemli bir katma değer yaratan triko sektöründe de ithal ürün baskısı artış göstermektedir.
Triko Sanayicileri Derneği (TRİSAD) Başkanı Mustafa Balkuv, iç pazardaki müşterilerin siparişlerini yüzde 60 oranında yurtdışına kaydırdığına dikkat çekerek, “Neredeyse dünyanın en pahalı ülkesi olmamız ve Avrupa’dan bile pahalı olmamız, ilaveten çok yüksek faizler nedeniyle en fazla ithalat, rekabette zorlandığımız Uzak Doğu ülkelerinden yapılıyor. İç pazardaki müşterilerimiz ilave vergilere rağmen markalar dahil olmak üzere siparişlerini yüzde 60 oranında yurt dışına kaydırdı” dedi.
Yan Sanayici Uzakdoğu’ya Karşı ‘Koruma’ İstiyor
Hazır giyim sanayinin ana tedarikçisi olan konfeksiyon yan sanayiindeki ithalat, üreticilerin en büyük sorunu olmaya devam ediyor. Konfeksiyon Yan Sanayicileri Derneği (KYSD) Başkanı Murat Özpehlivan, “Sektörümüz için ithalat, düşük kura bağlı olarak uzun süredir büyük bir sorun teşkil ediyor” diyerek, şöyle devam etti:
- “Çin’in ihraç politikaları ve ülkemizdeki haksız rekabet oluşturan Uzakdoğu menşeli ürünlere karşı koruma önlemleri geliştirmekteki yavaşlığımız, sanayici firmalarımıza büyük zarar veriyor.”
- “Ülkemizde üretimi olmayan ürünlere uygulanan vergiler, sanayicilerimizin girdi kalemlerinde anlamlı bir ek maliyet oluşturuyor.”
- “Ürettiğimiz nihai ürünlerde uygulanması gereken ancak uygulanmayan koruma önlemleri, ithalatı ciddi boşluklar doğuruyor.”
Yüksek maliyetlerle, düşük döviz kuru ve yüksek faizlerle mücadele eden sanayicinin ithal ürünler karşısında zor durumda kaldığını ifade eden Özpehlivan, “Bu konuda hızlı hareket etmek zorundayız çünkü ülke olarak koruma önlemlerinde göstereceğimiz en ufak bir gecikme ve zafiyette ucuz, kalitesiz ve haksız rekabet oluşturan Uzakdoğu menşeli konfeksiyon yan sanayi ürünleri piyasaları kaplıyor. Sanayicilerimizi küresel açıdan daha rekabetçi kılacak destek ve sübvansiyonları hızlıca hayata geçirmeliyiz” diye konuştu.
İç Giyimde İthalat Baskısı %30’u Buldu
Hazır giyim ürünleri içerisinde ithalatı artan alt sektörlerden biri de iç giyim oldu. 2024’ün ilk 10 aylık döneminde ihracatta yüzde 9.8’lik bir düşüş yaşayan sektörde, ithalat rakamları 100 milyon doları aşmış durumda. Özellikle naylon ve polyester içerikli ürün gruplarında dikkate değer bir ithalat artışı yaşandığına dikkat çeken Türkiye İç Giyim Sanayicileri Derneği (TİGSAD) Başkanı Eşref Geyik, “Enerji, ham madde ve işçilik maliyetlerinin ülkemizde yüksek olması sebebiyle bu ürünler ithal getiriliyor. Aynı zamanda yurt dışındaki üreticilerin yeni ürünler için yaptığı Ar-Ge çalışmalarını iç piyasa üreticilerimiz maliyetlerden dolayı gerçekleştiremiyor.” yorumunu yaptı.
Pamuk içerikli ürünlerde ithalatın daha sınırlı olduğunu aktaran Geyik, en fazla ithalat yapılan ülkeleri ise Çin, Bangladeş, Mısır, Vietnam ve Endonezya olarak sıraladı. Geyik, son yıllarda birçok yerli üreticinin Mısır’a üretim tesisi açarak mevcut ihracatını oradan gerçekleştirdiğini hatırlattı.
Kaynak: Patronların Dünyası