İspanya’dan Zeytinyağı Fiyatlarında Düşüş Beklentisi ve Türkiye’deki Durum

İspanya'dan Zeytinyağı Fiyatlarında Düşüş Beklentisi

Patronlar Dünyası'nın haberine göre; dünyanın en büyük zeytinyağı üreticisi olan İspanya'nın Deoleo şirketi, zeytinyağı sektöründe tarihin en zorlu dönemlerinden birinin sona erdiğini duyurarak zeytinyağı fiyatlarının yarı yarıya düşmesini beklediklerini açıkladı. Ünlü ekonomist ve uluslararası zeytinyağı ticareti uzmanı Dr. Dimitra Aliefs, son üç yıldaki kuraklık sonrası 2025 yılı için potansiyel olarak güçlü bir üretim yılı öngördüğünü belirtti.

Ancak bu olumlu tahminlerin Türkiye'de geçerli olup olmayacağı tartışma konusu haline geldi. PD’ye konuşan Edremit Körfezi Zeytin ve Zeytinyağı Üreticileri Federasyonu Başkanı Mehmet Semerci, dünya genelindeki fiyat düşüş eğiliminin Türkiye'de aynı şekilde yaşanmayacağını ifade ederek şunları söyledi:

• “Bu yıl fiyatların üreticiyi zorlayacağına inanıyorum. Üzerinde toplanmadan mahsul kalacak. Üreticiler, hasat masraflarını ödeyemez hale geldi. Maalesef alış fiyatları henüz açıklanmadı. Dolayısıyla piyasada tam anlamıyla bir kaos yaşanıyor. Üreticiler çaresiz. Ürünlerini satamaz duruma geldiler. Bekliyoruz ne olacağını. Zeytinyağı sektöründe kötü günler geçiriyoruz.”

Bu yıl Cumhuriyet tarihinin en yüksek rekoltesine ulaşılması bekleniyor. Yaklaşık 475 bin ton zeytin öngörülüyor. Ancak Türk zeytinyağının dünya çapında bir marka olarak tanıtılamaması nedeniyle ihracat konusunda zayıf kalıyoruz. Global piyasalardaki düşüşlerle birlikte fiyatlar önemli ölçüde etkileniyor. Eğer Türk zeytinyağını dünya pazarında bir marka olarak sunabilseydik, bugün müşterilerimiz yeniden alım yapacaklardı ve daha uygun fiyatlarla alacaklardı. Zeytinyağı için daha verimli tarım politikaları oluşturulması gerekiyor. Üretim artıyor ama hasat yapılamıyor. Türkiye olarak bu olumlu gelişmelerden faydalanamıyoruz.

Dr. Dimitra Aliefs’ın raporuna göre, 2024-2025 sezonunda dünya genelinde 3 milyon 200 bin tonluk bir zeytin üretimi bekleniyor. Dünyada en fazla zeytinyağı üreten ülkeler için tahminler ise şöyle:

• İspanya: 1,2 ila 1,7 milyon ton zeytinyağı üretmesi bekleniyor; ortalama tahmin ise yaklaşık 1,4 milyon ton.
• Yunanistan: Üretiminin geçen yılın aynı dönemine göre neredeyse iki kat artarak 280-290 bin ton arasına ulaşması bekleniyor.
• İtalya: Bir önceki yıla göre üretimin biraz daha düşmesi bekleniyor ve yaklaşık 280 bin ton olması öngörülüyor.
• Portekiz: İspanya'nın İber Yarımadası'ndaki örneğini takip ederek 200 bin tona kadar üretim hedefliyor.
• Tunus: 260 bin ila 270 bin tonluk bir verim öngörüyor. Ancak zeytin ağaçlarının durumu konusunda endişeler mevcut, bu da nihai çıktıyı olumsuz etkileyebilir.
• Fas: İspanya'ya yakın olmasına rağmen, devam eden su kıtlığı sorunları nedeniyle tahminler pek olumlu değil; henüz bir rakam öngörülemedi.

Dünyanın en büyük zeytin üretim alanı olan İspanya'nın güneyindeki Endülüs bölgesinin Jaen kenti, iklim değişikliğinin neden olduğu kuraklık ve yağış sorunları nedeniyle bu yıl da beklenen hasadın gerisinde kaldı. Yaklaşık 550 bin hektarlık zeytin ağaçlarıyla, dünyanın yüzde 20'si ve İspanya'nın yüzde 50'sinin zeytinyağı üretimi Jaen'den sağlanıyor. Geçen yıl yaşanan büyük düşüşün ardından, bu yıl da toparlanma sağlanamadı.

Kaynak: Patronların Dünyası