İstanbul’un Semt İsimleri ve Tarihsel Anlamları
İstanbul'un Semt İsimleri: Tarih ve Kültürel Miras
İHA'nın haberine göre, İstanbul'un semt isimleri, bazen ezberlediğimiz ve bize tanıdık gelen isimlerdir. Ancak bu isimleri bir yabancı duyduğunda "Anlamı ne?" diye sorduğunda, ona hak vermemek elde değil. İstanbul'un semt ve sokak isimlerine baktığımızda, köklü bir mirasın izlerini taşıdığını görmekteyiz.
"Semt İsimlerinde Tarih Saklı" başlığı altında Tarihçi Zafer Bilgi, "İstanbul'un semtlerinin ve sokak isimlerinin ilginç hikayeleri var.” diyerek, isimlerinde tarih gizli olan semtleri hatırlatıyor. Tarihin şahdamarı olarak nitelendirilen İstanbul'un semt isimleri, kendine has anlamları ve hikayeleri ile doludur. Semt isimlerinin kökenlerini anlatan Tarihçi Bilgi, "Semtlerin isimlerine kulak verip, tarihe yolculuk yapmak gerekiyor. Asıl tarihe sevdalılar, buralardan okumayı çok rahat yapabilirler.” şeklinde belirtiyor.
İstanbul'un Kültürel Zenginliği
Roma ve Bizans İmparatorlukları ile Osmanlı Cihan Devleti'ne başkentlik yapan İstanbul, tarih boyunca farklı kültürlerin izlerini taşımaktadır. Bu zenginlik, semt isimlerine de yansımaktadır.
- Nişantaşı: Nişantaşı'nın adı, buradaki ormanlık alanda okların ulaştığı en uç noktayı işaret etmek için dikilmiş nişan taşlarından gelmektedir.
- Topkapı: Topkapı, Fatih Sultan Mehmet'in İstanbul'u almak için döktürdüğü büyük top şahinin konulduğu kapı olarak tarihe geçmiştir.
- Fatih: İstanbul'u fetheden Fatih Sultan Mehmed'i yad etmek amacıyla bu semte bu isim verilmiştir.
Semt İsimlerinin Anlamı
Tarihçi Zafer Bilgi, İstanbul'un tarihinin şehir isimlerinde hala yaşadığını vurgulayarak, semt isimlerinin anlamlarını şu şekilde açıklıyor:
- Eminönü: Eminönü, deniz eminliğinin önünden gelmektedir. Burada bal, yağ ve un gibi temel ihtiyaçların bulunduğu bir iskelenin olduğu biliniyor.
- Unkapanı: Unkapanı, Yağkapanı ve Balkapanı isimleri de buradan gelmektedir.
- Tahtakale: Bu bölgenin adı, 'Taht-ı Kale' ifadesinden gelmektedir. Bir kalenin altında olduğundan bu ismi almıştır.
- Zeyrek: Zeyrek, ince düşünceli ve zeki olan Zeyrek Mehmed Efendi'nin medresesinin ismiyle anılmaktadır.
- Karagümrük: İleriye doğru giden Karagümrük, karanın gümrük noktası anlamına gelir.
- Edirnekapı: Edirne'den gelen kervanların girdiği kapıdır.
- Çatladıkapı: Bu isim, depremin etkisiyle çatladığı için verilmiştir.
- Kumkapı: Saraya inşaat kumlarının alındığı yerden gelmektedir.
- Horhor: Aksaray'daki Horhor semti, horul horul akan sudan adını almıştır.
- Taksim: Taksim, suyun toplandığı ve dağıtıldığı alandır; bu isim de buradan gelmektedir.
Tarihi Anlamak İçin Semtlere Kulak Vermek
Semt isimleri, tarihin okunabileceği yerlerdir. Tarihçi Bilgi, Fatih semtinin isminin Fatih Sultan Mehmed'i her hatırlattığını ifade ediyor. İstanbul'un tarihi mekanları, insanların kulak verip tarihi dinleyebileceği yerlerdir. Ancak günümüzde bu zenginlikten uzaklaşmış durumdayız. Örneğin, Nişantaşı'ndaki nişan taşları hala durmaktadır; Okmeydanı da okların atıldığı bir meydandır. Tarihe sevdalı olanların semt isimlerine kulak vermesi ve bu isimlerin ardındaki hikayeleri keşfetmesi, önemli bir yolculuktur.
Kaynak: İhlas Haber Ajansı (İHA)
Kaynak: Ensonhaber