Marmara Denizi’nde Tsunami Tehditine Karşı Alınan Önlemler
Marmara Denizi'nde Olası Tsunami Tehlikesine Karşı Önlemler
Patronlar Dünyası'nın haberine göre; Prof. Dr. Özel, Marmara Denizi'nde meydana gelebilecek olası bir tsunamiyi önceden tespit etmek ve bu durumun yol açabileceği zararı en aza indirmek amacıyla yürüttükleri çalışmalar hakkında önemli değerlendirmelerde bulundu. 26 Aralık 2004'te Endonezya'nın Sumatra adasında yaşanan büyük deprem ve sonrasında oluşan tsunami felaketinin üzerinden 20 yıl geçtiğini hatırlatan Özel, bu trajik olayda 250 binden fazla insanın hayatını kaybettiğini vurguladı. Tsunamilerin, can kaybına en fazla yol açan doğal afetler arasında yer aldığını belirten Özel, 2004 yılındaki felaketten sonra Birleşmiş Milletler (BM) tarafından dünya genelinde tsunami servis sağlayıcıları, erken uyarı sistemleri ve zarar azaltma stratejileri geliştirilmesi yönünde önerilerde bulunulduğunu ifade etti.
Özel, "Bizim bölgemizde, yani Kuzeydoğu Atlantik, Doğu Akdeniz ve bağlantılı denizler için bir tsunami uyarı merkezi kurulması girişimleri 2005 yılında başladı." diyerek, bu süreçteki gelişmeleri paylaştı. Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü'nün, Dışişleri Bakanlığı tarafından tsunami uyarı merkezi çalışmalarına katılmak üzere görevlendirildiğini aktaran Özel, "Kandilli Rasathanesi, ülke içinde tüm koordinasyonu sağlayarak Harita Genel Komutanlığı, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Afet İşleri Genel Müdürlüğü ve günümüzdeki AFAD gibi birçok kurumla işbirliği yaparak ulusal düzeyde koordinasyonu sağladı. Devlet Planlama Teşkilatı'nın katkılarıyla çeşitli toplantılar ve projeler gerçekleştirdik." dedi.
Bu süreçte Ege Denizi'ndeki komşu ülkelerin de tsunami uyarı merkezi olma çabalarının önemine dikkat çeken Özel, şu ifadeleri kullandı: "Kandilli Rasathanesi, 2012 yılında uluslararası alanda tsunami hizmet sağlayıcı olarak tanınmış ve kabul edilmiştir. 1 Temmuz 2012'den bu yana, bölgemizde meydana gelebilecek 5.5 büyüklüğündeki sığ, ters veya normal faylanmalı depremler sonucu oluşabilecek tsunami uyarı mesajlarını 13 ülkeye, Türkiye içindeki AFAD'a, Muğla Belediyesi'ne, İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne ve ilgili diğer kurumlara iletmektedir. Şimdiye kadar 46 adet tsunami mesajı üretilmiş ve ilgili kurumlara iletilmiştir."
Prof. Dr. Özel, Marmara Denizi'nde olası tsunami tehlikesine karşı yürütülen çalışmalarla ilgili olarak, geçen yıl Kandilli Rasathanesi olarak 20 yeni gözlem istasyonu kurduklarını belirtti. Özel, "Kuzey Anadolu fay zonunun Marmara Denizi içindeki devamında meydana gelebilecek bir deprem, Marmara Denizi içerisinde heyelanları tetikleyebilir ve bu heyelanlar, deniz seviyesinin yükselmesi neticesinde tsunamilere neden olabilir. Bu tehlikelere karşı Marmara Bölgesi'nin kıyılarını korumak amacıyla bu istasyonları çalıştırıyoruz. Marmara Denizi'ni çok yakından izliyoruz." şeklinde konuştu.
Tsunami Uyarı Mesajları ve İzleme Süreçleri
Kandilli Rasathanesi Deprem Araştırma Enstitüsü Bölgesel Deprem Tsunami İzleme Değerlendirme Merkezi Tsunami Operasyonlarından Sorumlu Müdür Yardımcısı Dr. Musavver Didem Cambaz, enstitünün tsunami servis sağlayıcı ve uluslararası tsunami uyarı merkezi olarak hizmet sunduğunu belirtti. UNESCO çatısı altında akreditasyonunu almış bir kurum olarak, 7/24 deprem analizleri gerçekleştirdiklerini ve tsunami potansiyeli bulunan durumlarla ilgili uyarı mesajları yayınladıklarını ifade etti.
Cambaz, "Bu mesajları Kuzeydoğu Atlantik, Akdeniz ve bağlantılı denizler dediğimiz Marmara, Karadeniz ve Ege Denizi'ni de kapsayan bir alanda, 13 ülkeden 16 enstitü ve kuruma, ayrıca ülkemizde doğrudan AFAD'a, işbirliği projeleri dolayısıyla sistemimize kayıtlı birimlere dağıtıyoruz." şeklinde konuştu. Cambaz, denizde veya denize yakın bir mesafede 5.5 büyüklüğünün üzerindeki depremlerde tsunami uyarı mesajları yayınladıklarını belirtti. Deniz seviyesi yükselmeleri ve anomali görülmesi durumunda ek mesajlar yayınladıklarını, belirli bir süre geçtikten sonra herhangi bir değişiklik olmadığı takdirde mesajı sonlandırdıklarını açıkladı.
Cambaz, Kandilli Rasathanesi Deprem Araştırma Enstitüsü'nde yayınlanan tsunami mesajlarının, Türkiye'deki çeşitli denizlerdeki gözlem istasyonlarıyla desteklendiğini vurguladı. Daha önce Harita Genel Müdürlüğü tarafından işletilen istasyonları birincil olarak kullandıklarını ancak son yıllarda yaptıkları çalışmalarla özellikle İstanbul İl Afet Risk Azaltma Planlaması kapsamında kurulan yeni istasyonlarla, Marmara Denizi'nde 20 yeni istasyon kurulduğunu belirtti. Cambaz, "Şu anda Kandilli Rasathanesi tarafından işletilen 24 istasyonla Marmara Denizi izlenmektedir. Herhangi bir deniz seviyesi değişikliği anında ölçülerek, gerekli görüldüğünde ilgili mesajlar yayınlanmaktadır." dedi.
Kaynak: Patronların Dünyası