Obezite ve Tedavi Yöntemleri: Cerrahi ve Endoskopik Seçenekler

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Obezite ve Sağlık Üzerindeki Etkileri

Obezite, önlem alınmadığı takdirde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen bir hastalıktır. Bu durum, solunum yetmezlikleri, kalp-damar hastalıkları, eklem ve kemik hastalıkları gibi pek çok sağlık sorununa davetiye çıkarır. Özellikle kadınlarda gebe kalamama, özgüven kaybı, sosyal ve psikolojik problemler, meme ve mide-bağırsak kanserleri gibi ciddi hastalıklar obezite ile ilişkilidir. Morbid obezite hastalarında ise, televizyon, internet gibi görsel ve sanal platformlarda sunulan birçok diyet programının etkili olmadığı ve kalıcı çözümün cerrahi yöntemler olduğu tıp literatüründe sıkça vurgulanmaktadır.

Vücut Kitle İndeksi (VKİ) ve Obezite Tedavisi

Obezite tedavisinde en önemli ölçütlerden biri vücut kitle indeksidir. Kilonuzun boyunuzun metre cinsinden karesine bölünmesiyle hesaplanan bu değer, tedavi şeklini belirlemede önemli bir rol oynar. Vücut Kitle İndeksi (VKİ) hesaplaması şu şekildedir:

• VKİ: Kilo(kg) / Boy²(m)

Aşağıda VKİ değerlerine göre durumlar ve öneriler yer almaktadır:

• 19.5 kg/m² nin altında: Zayıf – Beslenme terapisi
• 20-24.9 arasında: Normal – Sağlıklı
• 25-29.9 arasında: Fazla Kilolu – Diyet-egzersiz, yaşam tarzı değişiklikleri
• 30-34.9 arasında: I. Derece Obez – Mide Balonu veya Mide Botoksu
• 35-39.9 arasında: II. Derece Obez – Cerrahi (Şeker, Kolesterol ve Tansiyon yüksek ise)
• 40 ve üstü: III. Derece Obez – Mutlak Cerrahi

Obezitede Endoskopik Tedavi Yöntemleri

Vücut kitle indeksi 25-35 arasında değişen, diyet ve egzersiz programlarına rağmen yeterli kilo kaybı sağlayamayan aşırı kilolu ve Tip 1 obez hastalara uygulanabilen endoskopik yöntemler mevcuttur. Bu müdahalelerin etkinliği, hastanın radikal diyet ve egzersiz programlarına uyumuna bağlıdır. Uyum göstermeyen hastalarda başarı oranı ciddi şekilde düşmektedir.

Mide Balonu

Mide balonu, hasta uyutularak endoskopi eşliğinde yaklaşık 15-20 dakikada mideye yerleştirilir. Renkli özel bir sıvı ya da hava ile 500cc-900cc’ye kadar şişirilebilir. İşlem sonrası hasta 1-2 saat gözlem altında tutulur. İlk 3 gün özel bir diyet programı uygulanır. Sonrasında diyetisyen kontrolünde radikal beslenme değişikliklerine tabi tutulur. Balon, 6 ay ile 1 yıl sonunda tekrar endoskopi ile çıkarılır. Ancak midede yabancı cisim varlığı, zaman zaman hasar oluşturabilmesi ve kendi kendine sönme riski gibi dezavantajları vardır.

Mide Botoksu

Mide botoksu, son yıllarda fazla kiloların kaybedilmesinde yardımcı bir yöntem olarak kullanılmaktadır. Hasta uyutularak endoskopi eşliğinde midenin orta kas tabakasına Botulinum Toksini enjekte edilir. Bu işlem, midenin kasılmasını zayıflatır, dolayısıyla iştah hormonu (Ghrelin) salgısı azalır. İştahı azalan hasta, mide hipoaktivitesi nedeniyle daha erken doymakta ve daha uzun süre tokluk hissetmektedir. Mide botoksunun etkisi, mide balonuna göre avantajlıdır çünkü yabancı cisim etkisi yoktur ve ikinci bir işlem gerektirmez.

Cerrahi Yöntemlerin Başarısı

Son yıllarda obezite tedavisinde cerrahi yöntemlerin başarısı artış göstermektedir. Uygun hasta gruplarında hem yaşam kalitesini artırıcı hem de yaşam süresini uzatıcı en etkili yöntem olarak kabul edilmektedir. Ameliyat öncesi hasta, obezite değerlendirme kurulunda (Genel Cerrahi Uzmanı, Kardiyoloji Uzmanı, Göğüs Hastalıkları Uzmanı, Psikiyatri Uzmanı, Bariatrik Diyetisyen) değerlendirilerek riskleri belirlenir ve ona en uygun cerrahi yöntem sunulur.

1. Tüp Mide Ameliyatı (Sleeve Gastrektomi)

Dünyada ve ülkemizde morbid obezitenin cerrahi tedavisinde en sık uygulanan yöntemlerden biridir. Bu yöntemde midenin %85’inden fazlası çıkarılarak ciddi bir hacim kısıtlaması sağlanır. Ayrıca iştah hormonu (Ghrelin) salgılayan midenin fundus kısmı da çıkarıldığı için hastada ciddi bir iştah kaybı sağlanır. Bu iki etki sayesinde hasta daha az gıda tüketerek hızlı bir şekilde kilo kaybeder. Tüp mide ameliyatı, emilimi bozmayan bir yöntemdir, bu nedenle ömür boyu vitamin desteği gerektirmez.

2. Mide Bypass Ameliyatı (Gastrik Bypass)

Mide bypass ameliyatlarında, mide küçücük bir cep kalacak şekilde daha fazla küçültülmekte ve yeni oluşturulan mide poşu, ince bağırsaklara bağlanmaktadır. Böylelikle hem hacim kısıtlaması sağlanmakta hem de alınan gıdaların emilimi engellenmektedir. Bu tür ameliyatlar, tüp mide ameliyatına göre daha etkili kilo kayıpları sağlayabilir. Bununla birlikte, bu ameliyatlar vitamin ve elektrolit desteği gerektirir ve bazı hastalarda Dumping Sendromu gibi yan etkiler görülebilir.

Tüp Mide Ameliyatı ile İlgili Merak Edilenler

• Ameliyatın riski var mı? Obezitenin kendisi bir sürü olumsuzluğu barındırır. Ancak, tüp mide ameliyatının riski normal bir apandisit veya safra kesesi ameliyatından daha fazlası değildir.
• Ameliyat açık mı kapalı yapılır? Genellikle laparoskopik (Kapalı) yöntemle yapılır.
• Ne zaman taburcu olurum? Rutin olarak hastalar 2 gece yatırılır ve komplikasyon gelişmeyenler 3. gün taburcu edilir.
• Ameliyattan sonra her şeyi yiyebilecek miyim? Ameliyattan sonraki ilk günlerde sıvı gıda ile başlanır ve ilerleyen günlerde yumuşak gıdalara geçilir.
• Tüp mide ameliyatından sonra kaç kilo kaybederim? İlk 3 ayda hızlı kilo kaybı yaşanabilir, örneğin ilk ay 15-20 kg kadar kaybedilebilir.
• Ameliyat sonrası cildim sarkar mı? Sağlıklı bir beslenme ve egzersiz ile sarkmalar önemli ölçüde engellenebilir.
• Ameliyattan sonra ne zaman gebe kalabilirim? Ameliyattan 1.5-2 yıl sonra gebe kalmaları önerilmektedir.

Obezite tedavisinde cerrahi yöntemlerin etkinliği ve sağlık üzerindeki olumlu etkileri, bu sürecin önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Obeziteyle mücadelede doğru yöntemlerin seçilmesi, hastaların yaşam kalitesini artırmakta ve sağlık sorunlarını ortadan kaldırmaktadır.

Kaynak: Doktor Sitesi