Sahte Dolar Krizi Türkiye’de Piyasalarda Karışıklığa Neden Oldu
Sahte Dolar Krizi Türkiye'yi Sardı
Ensonhaber.com'un haberine göre, yurt dışında basılan sahte dolarların Türkiye'de piyasaya sürülmesi, döviz piyasalarında büyük bir karmaşaya neden oldu. Özellikle 50 ve 100 dolarlık banknotların, çeşitli bankamatik ve para sayma makinelerinden geçebilmesi, durumu daha da belirsiz hale getirdi. Yeni ve eski dolarlardaki farklı tonlar, vatandaşları ve esnafı endişelendirdi. Bu gelişmelerle birlikte, sahte döviz krizi derinleşirken, bankalar ve döviz büroları dolar alımlarını durdurma kararı aldı. İstanbul, Antalya ve Gaziantep'ten sonra Adana'da da 50 ile 100 dolarlık döviz işlemlerine ara verildi.
Kapalıçarşı ve birçok şehirde döviz büroları, bu sahte banknotlarla ilgili iş yerlerine uyarı broşürleri astı.
Fırsatçılar Harekete Geçti
Sahte dolar krizi, bazı fırsatçı döviz bürolarının komisyon taleplerine yol açtı. Doları bozdurmak isteyenlerden, bazı döviz bürolarının 5 ila 10 dolar arasında ek ücret talep ettiği iddiaları ortaya atıldı. Doları daha düşük fiyatla bozdurmak isteyenlerin sayısının arttığı, bazı büroların ise 34,70 lira olan güncel dolar fiyatını 25 liradan bozdurmaya çalıştıkları bildirildi.
Soruşturma Açıldı
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, sahte para basımı ve dağıtımıyla ilgili araştırmalar yapmak üzere bir soruşturma başlattı.
Bankalar ATM'leri Güncelledi
Bankalar, ATM ve para sayma makinelerini güncellemeye başladı. Yapılan incelemelerde, sahte paraların bu makineler tarafından ayırt edilemediği belirlendi. Esnaflar, sahte dolarları elle kontrol ederek tespit etmeye çalıştı. Bankalar, mevcut para sayma, sahte döviz kontrol ve ATM makinelerinin güncelleme işlemlerine hız verdi.
TBB ve TCMB'den Mücadele Mesajı
Piyasada dolaşan sahte döviz banknotlarına ilişkin Türkiye Bankalar Birliği (TBB) ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ayrı ayrı açıklamalarda bulundu. TBB, sahte dövizle mücadele ve dolaşımının engellenmesi amacıyla yapılan kontrollerin sürdüğünü belirtti. Merkez Bankası ise, adli mercilerle koordinasyon içinde çalışıldığını ifade etti.
Vatandaşa UyarıUzmanlar, vatandaşların mağdur olmaması adına döviz alımlarını bankalar üzerinden yapmalarını önerdi. Ayrıca döviz ödemeli kart kullanımı tavsiye edildi. Bankadan nakit döviz alımlarında, ilgili dövizin fotokopilerinin çekilmesi ve banka kaşesi ile teslim alındığının belgelenmesi gerektiği vurgulandı. Döviz bürolarında ise alınan paraların seri numaralarının makbuz üzerine yazılmasının mağduriyetleri önleyeceği ifade edildi.
Sahte Dolarların Geliş Noktası
Sahte dolar banknotlarının Güneydoğu ve Bulgaristan sınırından kaçak yollarla Türkiye'ye sokulduğu iddia ediliyor. İlk işlemler ise Antalya, İzmir, Gaziantep ve İstanbul gibi turistik bölgelerde gerçekleştirildi.
İlk Vakalar Antalya'da Görüldü
Antalya'da bir kişinin yüklü miktarda sahte dolar ile kripto para alımına çalıştığı öğrenildi. Bu olay, sahte dolarlara dair kaydedilen ilk büyük vakalardan biri olarak dikkat çekti. Gaziantep'te bir döviz bürosunda ise para sayma makinesinin güncellenmemesi nedeniyle sahte dolarların tespit edilemediği bildirildi.
Piyasada Ne Kadar Sahte Dolar Var?Piyasaya sürülen sahte dolarların miktarının 600 milyon doları bulabileceği tahmin ediliyor. Bazı kaynaklar ise bu rakamın 1 milyar doları aşabileceğini iddia ediyor.
Abartı İddialar
Tüm Yetkili Müesseseler ve Döviz Büroları Derneği (TÜYEMDER) Başkanı Methi Şeren, sahte dolar iddialarının abartıldığını ve panik havası yaratıldığını belirtti. Şeren, bir hafta içinde tüm Türkiye'de sadece 2 sahte banknotun ellerine geçtiğini ifade ederek, piyasada sahte 1.000 dolar bile olmadığına dikkat çekti.
Sahte Dolar Nasıl Anlaşılır?Emniyet Genel Müdürlüğü’nün "ABD doları güvenlik özellikleri" başlıklı metninde, orijinal dolar banknotlarının özelliklerine dair bilgiler verilmektedir:
- Renk Değiştiren Mürekkep 50 Dolar: 1997 yılında tedavüle sürülen 50 ABD Doları banknotların ön yüzünde bulunan 50 rakamına dik bakıldığında yeşil, açılı bakıldığında siyah renkte görüntü vermektedir. 2004 yılındaki baskıda ise 50 sayısı banknot yukarıya ve aşağıya doğru eğildiğinde bakır renginden yeşile dönüşmektedir.
- Renk Değiştiren Mürekkep 100 Dolar: 1996 ve 1999’da tedavüle sürülen 100 ABD doları banknotların ön yüzünde bulunan 100 sayısı, dik bakıldığında yeşil, açılı bakıldığında siyah renkte görüntü verirken, 2011’deki baskıda ise bu sayının banknot yukarıya ve aşağıya doğru eğildiğinde bakır renginden yeşile döndüğü görülmektedir.
- Mikro Yazı 50 Dolar: 1996 yılında tedavüle sürülen 50 ABD Doları banknotlarının ön yüzünde bulunan portrenin etrafındaki çerçeve çizgilerinin son sırasında "THE UNITED STATES OF AMERICA" mikro yazı ibaresi bulunmaktadır. 1997 baskısında, banknotun ön yüzünde bulunan portredeki şahsın gömleğinin sol yakası üzerinde "UNITED STATES OF AMERICA" ibaresi mikro yazılıdır.
- Mikro Yazı 100 Dolar: 1996’da tedavüle sürülen 100 ABD doları banknotlarının ön yüzünde bulunan portrenin etrafındaki çerçevenin dışında "THE UNITED STATES OF AMERICA" ibaresi tekrarlanmaktadır. 2011 baskısında ise, banknotun ön yüzünde bulunan altın renkli tüy kalem boyunca “ONE HUNDRED USA” ibaresi mikro yazı olarak yer alır.
- Banknotlardaki Renk Farkı: 2011 baskısında, banknotun ön yüzünde bulunan portre filigranının etrafında “USA 100” ve ön yüzünde bulunan altın renkli tüy kalem boyunca “ONE HUNDRED USA” mikro yazı olarak yer alır. 1996 yılı baskısında yeşil ve siyah renkler, 2004 yılı baskısında ise mavi, kırmızı ve yeşil renkler kullanılmıştır.
Kaynak: Ensonhaber