Teknopark ve Ar-Ge Şirketlerinin Yükümlülükleri: Kritik Dönem

Teknopark ve Ar-Ge Şirketleri için Kritik Dönem

Türkiye genelindeki Teknoloji Geliştirme Bölgeleri’nde faaliyet gösteren şirketler ile Ar-Ge ve tasarım harcamaları yapan firmalar için önemli bir dönemeçte bulunuyoruz. 4691 sayılı Kanun kapsamında kurumlar vergisi istisnasından yararlanan Teknopark şirketleri ve 5746 sayılı Kanun çerçevesinde Ar-Ge ve tasarım indirimlerinden faydalanan firmalar, yasal olarak belirlenen fon ayırma ve yatırım yapma yükümlülüklerini 31 Aralık 2024 tarihine kadar tamamlamak zorundalar. Bu yükümlülüklerini yerine getirmeyen şirketler ciddi yaptırımlarla karşılaşabilirler.

Mevzuata göre, yükümlülüğünü zamanında yerine getirmeyen firmalara, beyannamelerinde beyan ettikleri indirim veya kazanç istisnası tutarlarının %20'sinin iptal edilmesi gibi yaptırımlar uygulanmakta; ayrıca iptal edilen bu tutar üzerinden vergi ziyaı cezası olmaksızın ek tarhiyat yapılabilmektedir.

Bir diğer risk ise, 2021 yılında yürürlüğe giren ve 2023 sonunda güncellenen düzenlemelerle ilgili bilgi sahibi olmayan şirketlerin yeni oranları dikkate almamasıdır. Yükümlülüğü bulunan şirketlere destek olma amacıyla yeni platformlar kurduklarını belirten Letven Capital Genel Müdürü Kamil Kılıç, “Ar-Ge, Teknopark ve tasarım desteği platformlarımızla yükümlülüğü bulunan şirketlere mevzuat ve düzenlemelere yönelik danışmanlık sağlayacağız. Fon ayırma ve yatırım yükümlülüklerini verimli şekilde kullanabilmeleri için her şirketin alanına özel platform oluşturduk. Doğru yatırım yapılması, hem yatırımın verimli çıktılarla sonuçlanması hem de girişim ekosisteminin gelişmesi için büyük önem taşıyor.”

2021 yılında yürürlüğe giren ve 2023 sonunda yeniden güncellenen düzenlemelerle, Teknopark ve Ar-Ge şirketleri için fon ayırma oranları artırılmıştır. Yeni düzenlemeye göre, 1 milyon TL olan alt sınır 2 milyon TL’ye, %2 olan oran %3’e yükseltilmiş; üst sınır ise 20 milyon TL’den 100 milyon TL’ye çıkarılmıştır. Mevzuata göre, örneğin bir Teknoloji Geliştirme Bölgesi'nde faaliyet gösteren bir şirket, 2023 yılında verdiği kurumlar vergisi beyannamesinde 5 milyon TL’lik kazanç istisnasından faydalandıysa, elde ettiği kazanç istisnası üzerinden %3 oranında yani 150 bin TL tutarında fon ayırmakla yükümlüdür.

Kanuna tabi olan şirketlerin, geçici hesaba aktardıkları fonları yıl sonuna kadar belirli alanlarda yatırıma dönüştürmeleri gerekmektedir. Bu yatırımlar, Türkiye’de yerli girişimlere sermaye sağlamak amacıyla kurulmuş girişim sermayesi yatırım fonu (GSYF) payları veya girişim sermayesi yatırım ortaklıkları üzerinden ya da kuluçka merkezlerinde yer alan diğer girişimlere gerçekleştirilebilmektedir. Yatırım zorunluluğunu yerine getirmek isteyen şirketler için son tarih hızla yaklaşırken, şirketler doğru yatırım ve mevzuat yükümlülükleri için bir yol haritasına ihtiyaç duymaktadır.

Aynı zamanda GİSED (Girişim Sermayesi Fonları Derneği) Başkanı da olan Kılıç, 31 Aralık itibariyle yükümlülüğün yerine getirilmesi gerektiğine vurgu yaparak, “Geçmişte birçok Teknopark ve Ar-Ge şirketine yasal zorunluluklarını yerine getirme sürecinde destek verdik. Yükümlülüğünü yerine getirmekte geciken firmalar, nitelikli yatırımcı statüsünü kazanamadıkları için süreçte aksaklıklar yaşadılar. Letven Capital olarak, mevzuata tabi şirketlerin bu yükümlülüklerini hatırlatmak ve kaynaklarını güçlü fikirler ve girişimlere yönlendirebilmeleri için dijital ve basılı mecralarda bilgilendirmeler yapıyoruz. Bu alanda yol haritası olmayan şirketlere sürdürülebilir yatırım yönetimi inşa etmeye yönelik çözümler sunabiliyoruz.” şeklinde konuştu.

Kurumsal yatırımı oluştururken aile meclisi, kurumsal üyeler ve yönetim takımı ile yatırım takımları arasında etkili bir yönetişim modelinin kurulması en önemli aşamayı oluşturuyor. İkinci aşamada ise yatırım takımını oluşturan finansal yatırımlar, gayrimenkul yatırımları, özel fonlar ve girişim sermayesi yatırımları ile yeşil ekonomi yatırımlarının stratejisinin belirlenmesi öne çıkıyor. Yatırım operasyonu olarak risk yönetimi, insan ve kültür yönetimi, algı, bilgi sistemleri yönetimi ve portföy yönetimi ise üçüncü aşamayı oluşturuyor. Portföy yönetiminde ise mentorluk, lojistik destekler, iş bağlantıları, kurumsal inovasyon yönetimi ve eş yatırım yönetimi gibi modellemeler yapılmaktadır.

2019 yılında kurulan girişim sermayesi portföy yönetimi şirketi Letven Capital; fikir, başlangıç, büyüme, ileri aşama ve kurumsal firma seviyesinde her biri alanında önemli etkiye sahip girişimlere yatırımlar gerçekleştirmektedir.

Kaynak: Patronların Dünyası