Tüketim Malı İthalatında Önemli Artış ve Trendler

Tüketim Malı İthalatında Önemli Artışlar

Patronlar Dünyası'nın haberine göre; 1 Ocak-30 Eylül tarihleri arasında, toplam tüketim malı ithalatı 38 milyar 739 milyon 100 bin 464 dolara ulaştı. Bu dönemde günlük ortalama tüketim malı ithalatı ise 141 milyon 901 bin 466 dolar 90 cent olarak kaydedildi.

Dünya'dan Naki Bakır'ın bildirdiğine göre, Ocak-Eylül döneminde tüketim malı ithalatı, geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 13,3 oranında, yani 4 milyar 558,3 milyon dolar artış gösterdi. Öne çıkan noktalar arasında binek otomobil ithalatı yer alıyor; bu alanda geçen yıla göre yüzde 1,7 azalma yaşanmasına rağmen, toplam ithalat faturası 12 milyar 515,3 milyon dolarla en büyük kalem olmaya devam etti. Binek otomobillerin dış alımındaki azalma, hammadde ve yatırım mallarında yaşanan sert düşüşe göre daha hafif kalmış, bu bağlamda otomobillerin toplam ithalat faturası içindeki payı geçen yıl yüzde 4,6 iken, bu yıl yüzde 5’e yükseldi. Bu durum, toplam ithalat faturasındaki her 100 dolardan 5 doları otomobile ödendiği anlamına geliyor.

Dayanıklı tüketim malları ithalatı ise dikkat çekici bir artış gösterdi. Geçen yılın ilk dokuz ayında 4 milyar 727,4 milyon dolar olan bu ithalat, bu yıl aynı dönemde yüzde 74 oranında bir artışla 8 milyar 224 milyon dolara ulaştı. İçerideki üretim daralmasına rağmen devam eden iç talep, ithalatla daha fazla karşılanmaya çalışıldı ve bu nedenle dayanıklı tüketim malı ithalatında geçen yıla göre 3 milyar 496,6 milyon dolarlık ek bir fatura ödendi. İthalat, yarı dayanıklı tüketim mallarında yüzde 14,7 artışla 6 milyar 302,9 milyon dolara, dayanıksız tüketim mallarında ise yüzde 2,7 artışla 5 milyar 11,5 milyon dolara yükseldi. Toplamda dayanıklı, yarı dayanıklı ve dayanıksız tüketim mallarına ödenen fatura, geçen yıl aynı döneme göre 4 milyar 435,2 milyon dolar artışla 19 milyar 538,3 milyon dolara ulaştı.

Dokuz aylık süreçte, işlenmiş yiyecek ve içecek ithalatı yüzde 5 artış göstererek 3 milyar 195,9 milyon dolara yükselirken, işlenmemiş gıda maddelerinin ithalatı ise yüzde 8,7 azalarak 1 milyar 894,4 milyon dolara geriledi. Böylece toplamda işlenmiş ve işlenmemiş yiyecek ve içecek maddelerine 5 milyar 90,3 milyon dolar ödendi. Ayrıca, sanayi ile ilgili olmayan taşıma araç ve gereçlerinin ithalatı yüzde 38,9 oranında artarak 1 milyar 99,9 milyon dolara, motor benzini ve diğer hafif yağların ithalatı da yüzde 13,6 artışla 495,3 milyon dolara ulaştı.

Otomobil ithalatında geleneksel merkez olan Almanya'dan yapılan dış alım azalırken, Türkiye’nin otomotiv sanayii hızla gelişen ülkeler olan Çin, Romanya, Slovakya ve Güney Kore gibi ülkelere yöneldi. Türkiye’nin ilk dokuz aydaki binek otomobil ithalatında Almanya, en büyük payı almayı sürdürse de, bu ülkeden yapılan ithalat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 16,8 düşüşle 2 milyar 766,3 milyon dolara geriledi. İkinci sıradaki İspanya’dan yapılan ithalat da yüzde 4,3 düşerek 2 milyar 444,6 milyon dolara düştü. Öte yandan, son yıllarda Türkiye otomotiv pazarında hızla büyüyen Çin’den yapılan dokuz aylık ithalat yüzde 54,1 artışla 1 milyar 147,9 milyon dolara ulaştı. Bu gelişme ile Çin, Türkiye’nin en çok otomobil ithal ettiği ülkeler arasında üçüncü sıraya yerleşti.

Geleneksel mahreçlerden Fransa'dan yapılan otomobil ithalatı yüzde 37 düşüşle 891,1 milyon dolara geriledi. Geçen yıl bu ülkeden 1 milyar 414 milyon dolarlık otomobil ithal edilmişti. Çek Cumhuriyeti, son yıllarda Volkswagen, Toyota, Peugeot ve Hyundai gibi uluslararası otomotiv üreticilerinin üretim üssü haline gelerek, dokuz aylık dönemde yüzde 6,6 artışla 774,8 milyon dolarlık binek otomobil ithalatına katkı sağladı. Ayrıca, İngiltere’den yapılan binek otomobil ithalatı da yüzde 47 oranında artarak 705,7 milyon dolara ulaştı.

Romanya, Dacia markası ile Türkiye pazarında önemli bir yere sahip. Bu ülkeden yapılan otomobil ithalatı, dokuz ayda yüzde 67,4 artışla 677,9 milyon dolara ulaştı. Slovakya’dan yapılan otomobil ithalatı ise yüzde 66 artışla 516,9 milyon dolara yükseldi. Slovakya, Volkswagen, Peugeot, Kia Motors ve Jaguar Land Rover gibi kuruluşların yatırımları ile otomotiv sanayisinde önemli bir gelişme kaydetti. Güney Kore otomobillerinin ithalatı dokuz ayda 473,5 milyon dolara, Japon binek otomobillerine ise 337,4 milyon dolara ulaştı. Güney Kore’den ithalat, geçen yıla göre yüzde 46,7, Japonya’dan yapılan ithalat ise yüzde 8,7 artış gösterdi.

2023’ün ikinci yarısından itibaren uygulanan ekonomik program ve parasal sıkılaştırmaya rağmen, tüketim malı ithalatındaki artış devam ederken, imalat sanayindeki duraklama nedeniyle üretim alanında ciddi bir daralma yaşandı. Ocak-Eylül döneminde hammadde ve ara mallarının ithalatı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13,1 düşüşle 175 milyar 347,4 milyon dolara geriledi. Üretim ayağındaki canlılığın göstergesi olan bu ürünlerin dış alımında, geçen yılın aynı dönemine göre 26 milyar 494,7 milyon dolarlık bir azalma görüldü. Ayrıca, yeni yatırımlardaki canlılığı gösteren yatırım malı ithalatı da geçen yıla göre yüzde 1,7 oranında, yani 650,6 milyon dolar azalarak 37 milyar 645 milyon dolara düştü. Hammadde/ara malı ve yatırım malı ithalatındaki düşüşe rağmen, tüketim malı ithalatında artış yaşanan dokuz ayda, Türkiye’nin toplam ithalatı yüzde 8,1 azalarak 252 milyar 183,4 milyon dolara geriledi. Dokuz aylık dönemler itibarıyla toplam ithalatta, üretim girdisi olarak hammadde/ara malının payı yüzde 73,5’ten yüzde 69,5’e, tüketim mallarının payı ise yüzde 12,5’ten yüzde 15,4’e yükseldi.

Kaynak: Patronların Dünyası