Türkiye’de Mavi Yaka Maaşları Rekor Kırıyor: Beyaz Yaka Çalışanlar Tehlikede

Türkiye'de İş Piyasasında Dönüşüm: Mavi Yaka Maaşları Rekor Kırıyor

Patronlar Dünyası'nın haberine göre; Türkiye'deki iş piyasasında yaşanan dönüşüm, maaş skalalarında gözle görülür bir değişime yol açtı. Beyaz yaka çalışanların ücretlerinde sınırlı bir artış yaşanırken, nitelikli mavi yaka elemanların maaşları bazı sektörlerde 200-300 bin TL seviyelerine kadar yükselmiş durumda. Bu dikkat çekici artış, mesleki eğitim alanında yapılan reformlarla da destekleniyor.

Beyaz yaka çalışanlar için tehlike çanları çalmaya başladı. Yapay zekâ (YZ) ve otomasyon teknolojileri, muhasebe, veri analizi, müşteri hizmetleri gibi pek çok beyaz yaka işinde insan gücünün yerini alıyor. YZ tabanlı uygulamalar, beyaz yaka çalışanların birçok görevini otomatikleştirerek verimliliği artırırken, maliyetleri de düşürüyor. Bu durum, geleneksel ofis işlerinin giderek daha fazla risk altında olduğunu gözler önüne seriyor. Gelecekte özellikle rutin beyaz yaka işlerinin büyük ölçüde YZ tarafından üstlenileceği öngörülüyor.

Sabah'tan Metin Can'ın haberine göre, inşaat sektöründe kalfa maaşları 150-200 bin TL seviyelerine ulaşabiliyor. Aynı şekilde enerji sektöründe çalışan deneyimli teknikerlerin maaşları da 90 bin TL'ye kadar çıkabiliyor. Sosyal medyada paylaşılan ve "Sanatımı icra ediyorum" diyerek mesleklerinin önemini vurgulayan ustaların videoları, iş dünyasında nitelikli mavi yaka çalışanlarına yönelik algının ne denli değiştiğini gösteriyor. Vasıfsız bir ustanın kazancı 60 bin TL, bir boyacının aylık kazancı ise 300 bin TL'ye kadar yükseliyor.

Yapılan araştırmalar, beyaz yaka çalışanların maaşlarının enflasyonla sınırlı bir artış gösterdiğini, oysa nitelikli mavi yaka çalışanların maaşlarının enflasyonun da ötesinde yükseldiğini ortaya koyuyor. Verilere göre, 2021 yılında beyaz yaka çalışanların maaşları asgari ücretin yaklaşık 3.2 katı iken, bu oran 2024 yılı itibarıyla 2.2 katına kadar gerilemiş durumda. Buna karşılık, mavi yaka işlerde ortalama maaşlar asgari ücretin 1.5 katına yükselmiş durumda. Uzmanlar, önümüzdeki beş yıl içinde her iki kategorinin maaşlarının eşitlenmesinin mümkün olduğunu belirtiyor.

İş piyasasında yaşanan bu değişim, mesleki eğitimin önemini her zamankinden daha fazla öne çıkarıyor. Millî Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen "Mesleki ve Teknik Eğitim Politika Belgesi", sektörlerle yapılan iş birlikleri ile mesleki eğitimin güçlendirilmesini ve gençlerin istihdama hazırlanmasını hedefliyor. Önümüzdeki dönemde teknolojinin de etkisiyle bazı yeni meslek alanlarının ön plana çıkması bekleniyor. Nanoteknoloji mühendisliği, yapay zekâ uzmanlığı ve metaverse tasarımcılığı gibi alanlar, geleceğin meslekleri olarak dikkat çekiyor. Eğitim müfredatları da bu değişime uyum sağlamak amacıyla güncelleniyor.

Bu yükselişin ardında yatan nedenler ise şunlar:

• Üniversite enflasyonu: Türkiye'de her yıl artan sayıda üniversite mezunu, beyaz yaka işlerde arz fazlası yaratıyor.
• Artan dijitalleşme: Dijitalleşmenin hızla yayılması, birçok beyaz yaka işin otomasyonla yapılmasına olanak tanıyor.
• Rahat çalışma ortamına alışan gençler: Genç kuşak, daha esnek ve rahat çalışma ortamlarına öncelik veriyor. Özellikle Z kuşağı, geleneksel ofis yaşamına adapte olmakta zorlanırken, yüksek maaş avantajı sunan mavi yaka işlere olan ilgiyi artırıyor.
• Z kuşağındaki motivasyon eksikliği: İş dünyasında yaygın bir algı olarak, Z kuşağının geleneksel çalışma disiplinine uyum sağlamakta zorlandığı belirtiliyor.

Kaynak: Patronların Dünyası